RepositoryLincoln Cathedral
AuthorJerome
Pseudo-Macharius
TitleVita Sancti Bernardi; Jerome, Vita Hilarionis; Apophthegmata Patrum (or Verba Seniorum); Pseudo-Macharius, Epistola ad Filios; Vita Marinae; Pictor in Carmine
Ref NoLINCOLN CATHEDRAL MS 222
Alt Ref NoC. 4. 12
NotesSec. fol. (f.4) niam. History: Probably of Cistercian origin, and at the Premonstratensian canonry of Welbeck (founded 1153/4) by the early 16th cent.; Wren Cat. D. 10; Garvey D 2. 4; Apthorp, p.285; Woolley, pp.159-161.
Date12th century
13th century
DescriptionOn f.1rv, in an anglicana hand of c.1300, a tale in French: 'Hy fu jadis un prodom un bons home de religiun . . . li bons home tute la auenture de chef a autre'. Near the top outer corner of f.1 is 'L.15' in modern pencil.
1. Vita Sancti Bernardi. Ff.2-72. F.72v blank. (f.2; Jaffé-Loewenfeld 12328) 'Alexander episcopus . . . dilectis filiis G. abbati et uniuerso conuentui Clareuallis . . . ; Sicut de religione et pietate habeamini eiusdem beatitudinis fore consortes. Data Anagnie quintodecimo kal. Februarii anno ab incarnatione Domini millesimo centesimo septuagesimo tercio. (f.2v blank.) Incipit prefacio dompni Guillelmi abbatis Sancti Theodorici in uita sancti Bernardi primi abbatis Clareuallis. Scripturus uitam serui tui ad honorem nominis tui . . . lam ergo adiuuante Domino propositum aggrediamur. Explicit prologus. Incipit uita. Hic Bernardus Castellioni Burgundie oppido oriundus fuit . . . (f.25) patientia inpatientiam, superbiam humilitate. Subscriptio operis precedentis quam auctore defuncto Burcardus Ballinensis abbatis apposuit. Prescriptum opus uoluminis huius . . . optimo pectori sed preoccupato. Explicit subscriptio. (f.26) Incipit prefatio dompni Ernaldi Boneuallis abbatis in libro ii. uite beati Bernardi abbatis. Virorum illustrium gesta non nulli scriptorum laudibus attollentes . . . obedientie excusabit affectus. Explicit prefatio. Incipit liber secundus uite sancti Bernardi. Ea tempestate Honorius papa uiam uniuerse carnis ingressus . . . (f.42v) et pacis desiderata serenitas. Explicit liber ii. uite beati Bernardi abbatis. Incipit prologus dompni Gaufridi abbatis in tres ultimos libellos de uita eiusdem. Clarissimi patris nostri Bernardi Clareuallensis abbatis memoriam . . . series narrationis obsequitur. Explicit prologus. Incipit liber primus. Innumeris quidem signis atque miraculis . . . (f.52) in prefatione libellus aliquanta narrabit. Explicit liber primus. Incipit liber secundus. Sicut sermone super Cantica Canticorum . . . (f.65) impossibile omnia conprehendi. Explicit liber secundus. Incipit liber tercius. Cum post tantos iam labores . . . (III. 25) sicut et tu super omnia Deus benedictus in secula Amen.' BHL 1211-1216. PL 185. 225-366. At the head of f.1 is 'D. 10 Vitae Sanctorum' in the usual 17th-cent. Lincoln hand.
2. Jerome, Vita Hilarionis.Ff.73-82v. 'Incipit prologus sancti Ieronimi presbiteri in uita sancti Hylarionis. Scripturus uitam beati Hilarionis . . .et scilleos canes obturata aure transibo. Explicit prologus. Incipit uita sancti Hylarionis monachi et heremite. Hilarion ortus uico Tabatha . . . quia plus illum locum dilexerat.'BHL 35879; PL 23. 29-54.
3. Apophthegmata Patrum (or Verba Seniorum). Ff.83-178v. 'Incipiunt adortationes sanctorum patrum ad monachos quas de Greco transtulit beatus Ieronimus presbiter in Latinum. Interrogauit quidam abbatem Antoninum dicens . . . (f.84v) et tunc erit mens tua pacifica. Expliciunt adoptationes sanctorum patrum ad monachos. Incipit de quieta conuersatione. Dixit abbas Antonius Sicut pisces si tardauerint . . . (f.86) tunc delicta sua conspicit. Explicit de quieta conuersatione. Incipit de conpunctione. Dicebant de abbate Arsenio quia totum tempus uite sue . . . (f.104) mortis sue reuelatum est de transitu suo. Expliciunt relationes diuerse pro cautela contra insurgentium fornicationum bella. Incipit de nullis possidendis. Frater quidam renuntians seculo . . . (f.156) quindecim dies superuixit et migrauit a seculo. Explicit de penitentia. Incipit de karitate. Dixit abbas Antonius Ego iam non timeo Deum . . . (f.158v) inuisibili medicamento sanauit. Explicit de karitate. Incipit de prouidentia siue de contemplatione. Frater abiit ad cellam abbatis Arsenii in Scithi . . . (f.162v) sed ut magis conuertatur et uiuat. Hucusque de Greco in Latinum transtulit Pelagius diaconus Romane ecclesie et abhinc deorsum Iohannes subdiaconus. Abiit aliquando Zacharius ad abbatem suum (f.166) in gloria Dei facite. Explicit de prouidentia siue de contemplatione. Incipit de sanctis senioribus qui signa faciebant. Dicebat abbas Dulas discipulus abbatis Besarionis . . . (f.168v) aqua item in locum suum. Explicit de sanctis senioribus qui signa faciebant. Incipit de conuersatione optima diuersorum sanctorum. Retulit abbas Dulas dicens . . . (f.174v) ipsarum odorem nos horremus. Eplicit [sic] de conuersatione diuersorum sanctorum. Incipiunt capitula que misit abbas Moyses abbati Pimenio. Dixit senex Moyses Quia debet homo quasi mortuus . . . (f.175) et sempitema requies gratia uerbi Dei amen. Expliciunt vii. capitula que misit abbas Moises abbati Pimenio. Incipiunt alii sermones sanctorum patrum utiles anime. Dixit quidam alius senes propter te inquid homo Saluator est natus . . . (f.178v) maligna et suffocabat eum. Expliciunt sermones sanctorum patrum interpretati de Greco in Latinum a Pelagio diacono sancte Romane ecclesie et Iohanne subdiacone.' Other rubrics were omitted and sometimes supplied in the margins in pencil. BHL 6527, 6529, 6530; PL 73. 855-1022, with the usual addition of the Vita S. Thaisis (BHL 8015; PL 73. 661-662) at the end of the section 'de penitentia' (f.155rv), and incorporating two stories (ff.86v-87, 89) found in Stuttgart, Landesbibl. Theol. fol. 303 ('Short Recension' of the Adhortationes, s. viii/ix; J.E. Cross in Learning and Literature in Anglo-Saxon England, ed. M.Lapidge and H.Gneuss [Cambridge, 1985], p.245 and n.93). C.M. Batlle, Die 'Adhortationes Sanctorum Patrum' ('Verba Seniorum') in lateinischen Mittelalter (Münster, 1971), this MS p.35 no. 36.
4. Pseudo-Macharius, Epistola ad Filios. Ff.178v-180. 'Incipit epistola sancti Macharii monachi ad filios. In primis quidem si ceperit homo semet ipsum . . . non poterit precepta seruare Spiritus Sancti.' PG 34. 405-410. Clavis Patr. Graec. 2415 (1); A. Wilmart in Rev. d 'ascétique et de mystique, 1 (1920), 58-83.
5. Vita Marinae. Ff.180-181. F.181v blank. 'Incipit uita beate Marine uirginis. Frater erat quidam secularis habens unicam paruulam filiam . . . et ingressi oratorium ubi corpus eius requiescebat benedicebant Dominum ubi usque modo Deus orationibus sancte uirginis multa mirabilia facit. Anima scriptoris requiescat in pace', followed by 'sic ?spine sunt ossa', erased. BHL 5528. A slightly later hand has added 'Vt sit nota minus est dicta Marina marinus'. In pencil, in the lower marg., is 'Corpus scriptoris seruiat Deus omnibus oris'.
6. Pictor in Carmine. Ff.182-189. 'Incipit prologus in librum de concordia ueteris et noui Testamenti. Nolens de sanctuario Dei fieri picturarum ineptias et deformia quedam portenta magis quam ornamenta . . . et de resurrectione ac iudicio generali. Explicit prologus. Incipiunt capitula prime partis . . . (VI. 7) Sedens Christus in iudicio oues statuit a dextris hedos autem a sinistris. Expliciunt capitula.' Verses on biblical subjects fill the last 16 lines of f.182b and most of f.182va. ‘(F.183) Prima pars. Colloquium Gabrielis archangeli et uirginis de incarnatione Domini. Primum capitulum. Dicit Deus serpenti . . . Sic compos sedis agnos discreuit ab hedis. Explicit liber metricus de concordia noui et ueteris testamenti.' Printed and discussed by M.R. James in Archaeologia, 94 (1951), 141-166. This is the complete text, and the only one of the 18 extant copies organised into seven divisions. Another copy is in MS 229, art.4. Cf. F. Röhrig in Jahrbuch des Stiftes Klosterneuburg, n.f. 5 (1965), 7-113, listing this MS p.14 no. 10. On f.189v 'Hii tres nouicii sequentes uidelicet Thomas Hyll, Ricardus Hogley et Rogerus Baron, habitum sancte religionis reciperunt in festo sanctorum Geruassii et Prothassii anno Domini millesimo quingentesimo xxix. qui Thomas erat uiginti duorum annorum et dimedii, qui Ricardus uiginti annorum, qui Rogerus uiginti duorum annorum. Et eodem tempore littera dominicalis erat C et prima x.' Hyll and Hogley are nos.8 and 9 in the list of monks of Welbeck abbey in the deed of surrender, 1538: Historical Manuscripts Commission; Deputy Keeper's Report VIII, app.ii, p.47.
ImageDataMS 222 f.10r part. Copyright Lincoln Cathedral. Permission of the Dean and Chapter of Lincoln Cathedral
LocationLincoln Cathedral Library
Physical DescriptionBinding: Recent; as for MS 11. Lincoln Cathedral bookplate inside the front cover. On the spine, gilt: VITAE SANCTORUM / MS. 222.
Construction: 189 parchment leaves, trimmed at the head. 290 x 195 (210 x 140) mm., to f.181v pencil-ruled in 2 cols of 32 lines. Ff.182-189, a slightly later addition, have 65 lines. Collation: a singleton, 1-8⁸, 9⁸(8 canc.), 10¹⁰, 11-16⁸, 17¹⁰, 18¹⁰(2 canc.), 19-22⁸, 23¹⁰(9-10 canc.). Catchwords.
Hands: English book-hands of the late twelfth and early thirteenth century: (1) ff.2-58, 68-72; (2) A rather rough and variable hand, gradually acquiring charterhand features like Hand 3, ff.58v-67v, 83-181; (3) ff.73-82v; (4) A very small, neat early 13th-cent. hand, ff.182-189.
Decoration: Plain red or green initials arts.1-5; red initials and touching, art.6.
LanguageLatin
LevelItem
Multimedia

fe\1bbb88-45c6-4643-91b9-7277e4e7c4b7.jpg

    Powered by CalmView© 2008-2025